بخشی از متن:
کاربرد هنردرمانی به ويژه روی کودکان استثنائی،
مارا واداشت تا به جستجو و کنجکاوی در اين زمينه بپردازيم. هنر درمانی جنبه
های مختلفی دارد: موسيقی درمانی، نقاشی درمانی، دراماتراپی، قصه درمانی،
شعر درمانی و …
که دراينجا، به تمام جنبه های هنر درمانی نپرداخته
ايم، بلکه تنها روی شاخه هايی از آن که احتمال می رفت قابل فهم تر و
کاربردی تر باشد ، کار نموده و مطالبي بسيار مختصر گرد آورده ايم .
هنر ،
مفهوم وسيع و پر رمز و رازی دارد . جنبه ای از تعريف هنر ، آسمانی و ذهنی
است مانند احساسات و افکار خوب داشتن ، عاشق بودن و … و جنبه ای از آن
نِيز عينی و قابل لمس است مانند : مهارت در ساختن چيزی ، شعر خوبی نوشتن ،
صدای دلنوازی داشتن ، و … اما مهم تر آنکه از طريق زبان هنر می توان
ديگران را درک کرد .
هنر درمانی به عنوان ابزاری برای روان درمانی ، در
واقع تلاشی سازمان يافته جهت کمک به افراد است تا ارتباط سازگارانه بهتری
بين خود و جهان بيرون پيدا کنند .
در هنردرمانی ، کلامی ساختن چيزی که
غير کلامی است يا هوشيار سازی آنچه ناهوشيار است ، يکی از جالب ترين و بديع
ترين فعاليتهای هنردرمانگر محسوب می شود .
کاربرد بالينی هنر درمانی
دربرگيرنده کودکان و بزرگسالان بستری در بيمارستان و افراد روان نژند و
روان پريشی که داوطلبانه در پی مداوای روان درمانی هستند ، افراد زندانی ،
عقب ماندگان ذهنی ، کودکان مبتلا به ناتوانی يادگيری ، زوجين مشکل دار،
خانواده ها و افرادی که علائمی از ناراحتيهای هيجانی ناشی از بيماريهای
جسمی مانند : بيماريهای مزمن ، سرطان ، آسم ، ديابت و مشکلات عصبی دارند ،
می باشد .
يکی از راه های پی بردن به مشکلات کودکان ، استفاده از ترسيم
نقاشی در آنهاست . نقاشی بيان کننده احساسات و شخصيت کودکان است و باعث
پرورش خلاقيت آنها می شود نقاشی زبان آزاد کودک است . کودک نيازمند گفتگو
است اما چون تسلط کافی به زبان الفبائی و گفتاری ندارد ، آگاهانه و به طور
غير مستقيم از طريق هنر به ويژه نقاشی ، ويژگيهای شخصيتی و تمايلات درونی ،
ناکاميها و فشارهای خود را آشکار می نمايد .
اکثر قريب به اتفاق مردم
از نوشتن لذت نمی برند و آنرا تکليفی سخت و پيچيده می دانند ، در حاليکه
نويسندگی يکی از مؤثرترين وسيله ها جهت بيان عقايد و مشکلات و رفع تألمات
روحی می باشد .در اين ميان نوشتن خاطرات روزمره يکی از روشهايی است که می
تواند به عنوان هنری جهت کمک به بيماران دچار افسردگی استفاده گردد .
قصه
گويی برای انتقال غير مستقيم پيامهای مهم درباره نحوه يادگيری رفتار
سازگارانه در يک زمينه اجتماعی است . ادبيات کودکان منبع غنی و ابزار
آموزشی مؤثر و خلاقی است که از طريق آن می توان مهارتهای مختلفی از قبيل
مهارتهای اجتماعی ، مهارت حل مسأله ، مهارت خودآگاهی را به کودکان آموخت .
موسيقی
به عنوان پديده ای که به گونه ای باعث آرامش و تنش زدائی انسان می شود ،
زمينه ای به قدمت خود انسان دارد .موسيقی درمانی به معنای استفاده از
موسيقی برای توانبخشی تمامی بيماران جسمی و روانی است . رکن ريتميک موسيقی
می تواند برای تسهيل بهبود ريتم رفتار افراد مورد استفاده قرار گيرد (
مانند : دامنه حرکت ، سرعت تعليم ، تنفس کردن و …) .
تأثير موسيقی
درتعديل رفتار کودکان کم توان ذهنی مؤثر بوده است . می توان از حرکات
ريتميک و موزيکال ، مهارت در هماهنگی های حرکتی آنها را بهبود بخشيد .
آگاهی از اندامهای بدن و مفاهيم مربوط به جهت يابی را می توان با رقص و
انجام آوازها تقويت کرد . ضمناٌ آنها با شرکت در فعاليتهای گروهی موسيقی می
توانند رفتارهای اجتماعی مناسب را آموخته و مهارتهائی را در همکاری گروهی
به دست آورند .
